Een hittegolf komt steeds vaker voor in Nederland. Voor sporters betekend dit extra goed opletten om niet onderuit te gaan. Hieronder vindt u informatie over de meest voorkomende warmteaandoeningen en enkele adviezen om de aandoeningen bij extreem warm weer te voorkomen.
Kramp:
Kramp is een pijnlijke samentrekking van de spieren. Vaak betreft het de kuitspier. Dit kan het gevolg zijn van extreem vochtverlies, waardoor er een balansverstoring ontstaat tussen de zouten in de lichaamscellen (natrium, kalium, calcium).
Collaps:
Een collaps is een tijdelijke, gedeeltelijke flauwte of totaal bewustzijnsverlies wat wordt veroorzaakt door ophoping van bloed in de benen. Hierdoor daalt de bloeddruk en volgt het bewustzijnsverlies. Mensen die gedurende langere tijd stilstaan/zitten (o.a. keepers) lopen een verhoogd risico een collaps op te lopen.
Zonnesteek:
De symptomen van een zonnesteek zijn o.a. ernstige vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn en een huid die nat is van het zweten. Het hart en de bloedcirculatie hebben het zwaar. Dit komt omdat de bloedcirculatie via de huid wordt verhoogd om de ontstane warmte af te kunnen geven aan de omgeving, terwijl het circulerende volume verminderd is door het vochtverlies van het zweten.
Hyperthermie:
Hyperthermie is een levensbedreigende toestand van het lichaam. Bij het aanhouden van de warmte en het vochtverlies neemt de bloedcirculatie via de huid af ten gunste van de centrale circulatie. De lichaamstemperatuur kan tot extreme hoogtes oplopen. De bijbehorende symptomen zijn een hete, droge huid, een snelle hartslag en irrationeel gedrag. Soms leid een hyperthermie zelfs tot stuiptrekkingen en fatale schade aan het zenuwstelsel en de inwendige organen.
Adviezen om de aandoeningen, die kunnen ontstaan bij extreme hitte, te voorkomen:
• Zweet kan eenvoudig verdampen als de kleding is gemaakt van licht, ademend en los geweven materiaal (bv. katoen).Wissel regelmatig van shirt, zodat er niet in doorweekte kleding gespeeld en gesport wordt.
• Ultraviolette stralen (UV-licht) kunnen de ogen beschadigen en kanker veroorzaken. Een pet houdt het hoofd koel en beschermd het gezicht en de nek tegen verbranding. De huid moet beschermd worden met een zonnebrandcrème met een goede beschermingsfactor.
• Zorg ervoor voldoende vocht te drinken. Bij kortdurende inspanningen, bijvoorbeeld een training van een uur is water drinken een goede manier om vochtverlies aan te vullen. Is de inspanning echter langer dan zullen ook koolhydraten en mineralen moeten worden aangevuld. Vul de vocht tekortkomingen binnen 24 uur weer aan. De tekorten kunnen steeds meer oplopen en grote gevolgen hebben voor prestaties tijdens toernooien.
• Bij langere trainingsperioden en tijdens wedstrijden is het een noodzaak niet alleen het vocht maar ook de mineralen en koolhydraten aan te vullen. Hiervoor zijn isotone en hypertone dranken zeer geschikt. De sportprestaties zullen door het aanvullen van de mineralen en de koolhydraten beduidend verbeteren. Vermijd het drinken van hypertone energiedranken daar het vochtverlies meestal groter zal zijn dan het energieverlies en het verwerken van deze drank energie kost wat de lichamelijke prestaties doet verminderen.
• Zouttabletten hebben hetzelfde effect als het drinken van zout zeewater als je dorst hebt. Het verergert het probleem alleen maar. Drink ruim vocht en vul het verlies van zouten aan met het natuurlijke zout van voeding en sportdranken.
• Tijdens trainingen in extreme hitte is ruim gebruik van pauzes aan te bevelen 30 minuten inspanning gevolgd door een pauze van 15 minuten. Indien er een pauze is in de training of een wedstrijd zoek dan de schaduw op! Koel het gezicht met koud water en een natte handdoek in de nek.
• Weeg jezelf voor en na de training/wedstrijd op dezelfde weegschaal. Een gewichtsafname van slechts 3% zorgt al voor een ernstige afname van de prestaties.
Vocht kan het verschil maken van winnen of verliezen..!!
Henk Geuzebroek
