Het lichaam heeft om verschillende redenen vocht nodig. Vocht is nodig om de temperatuur van het lichaam te regelen. Door te transpireren wordt overtollige warmte afgevoerd. Vocht is ook belangrijk om afvalstoffen uit het lichaam te kunnen verwijderen. Bij fysieke inspanning is het belangrijk om voldoende vocht binnen te krijgen. En bij sport met warm weer kan dit wel eens het verschil betekenen tussen verliezen en winnen.....
Hoe snel gaat het vochtverlies?
Vochtverlies kan zeer snel optreden tijdens het leveren van een fysieke prestatie en kan zeer schadelijk zijn voor de gezondheid. Een sporter met een gewicht van 70 kilo krijgt al bij een verlies van 1½ liter vocht te maken met een afname van de prestatie. Bij een groter vochtverlies riskeert hij oververhitting. Heeft u in de zomer wel eens vóór en ná een training / wedstrijd op de weegschaal gestaan? Het komt vaak voor dat een sporter meer dan 1 liter vocht heeft verloren (en misschien daardoor de wedstrijd...). Bij een verschil in lichaamsgewicht van meer dan 1 kg is er beslist te weinig gedronken.
Dorst:
Het dorstgevoel geeft een waarschuwing aan de mens om te voorkomen dat er teveel vochtverlies optreedt. Dorst ontstaat als er een verlies van vocht is van 2% van het lichaamsgewicht. Maar als er dorst is, is het al te laat! De stofwisseling wordt al negatief beïnvloedt, als er een vochtverlies is van 1%. Bij een verlies van 3% zijn er al tekenen van uitputting waarneembaar, zoals concentratieverlies en vermoeidheid. Daarom moeten sporters zich aanleren te drinken voordat ze dorst krijgen. Daarbij komt dat bij intensieve training de dorstprikkel soms geheel verdwijnt!
Wanneer te drinken?
Het is noodzakelijk om te drinken vóór dat er dorst is. Beter is het om vóór een wedstrijd of training iets te drinken. Bij elke lichamelijke inspanning van een uur of langer is aanvulling van vocht noodzakelijk. Tijdens trainingen kan de sporter leren om te drinken. Het lichaam kan dan ook de eventuele bijverschijnselen (vol gevoel, klotsend gevoel e.d.) doen verminderen. Ook tijdens wedstrijden is er voldoende tijd om te drinken. In ieder geval is het zeer belangrijk om voor een training of wedstrijd voldoende gedronken te hebben. Het is hierbij beter om wat grotere hoeveelheden te drinken (200 ml = ± een glas) dan steeds wat kleine slokjes. Drink een liter vocht per uur, zeker bij warm weer. De temperatuur van het vocht maakt niet zoveel uit. Neem bij voorkeur een koele drank, maar let wel, ijskoude dranken kunnen maagklachten geven.
Wat te drinken?
Water is een goede dorstlesser. Het wordt snel opgenomen, geeft nauwelijks klachten, is meestal gemakkelijk te verkrijgen en bederft niet. Ook kan er voor andere dorstlessers gekozen worden: in isotone en hypotone dranken is de concentratie gelijk of lager dan het bloed, waardoor ze snel in het lichaam worden opgenomen. De meeste frisdranken en vruchtensappen zijn te geconcentreerd en moeten bij eventueel gebruik eerst verdund worden. Bij inspanningen langer dan 1½ uur hebben de kant en klare isotone / hypotone dranken ook het voordeel, dat deze koolhydraten (suikers) bevatten. Deze vloeibare koolhydraten zijn een snelle energiebron, zodat er door deze energie èn door een goede vochtbalans langer en beter gepresteerd kan worden.
Henk Geuzebroek
