Kramp is een plotselinge, onwillekeurige samentrekking van alle spiervezels van een spier, meestal tijdens of na intensieve sportbeoefening. Normaal zijn in een spier niet alle vezels gelijktijdig actief. Terwijl een deel van de vezels samentrekt, ‘rust’ de rest uit. Het werken en rusten wisselt met een grote frequentie. Op die manier kan een spier gedurende langere tijd blijven presteren.
Spierkramp ontstaat doordat de zenuwen die de spieren doen samentrekken, verkeerd reageren en te veel signalen doorsturen om samen te trekken. Soms verschijnt kramp zonder aanwijsbare oorzaken maar meestal zijn er herkenbare oorzaken aanwezig.
Oorzaken van deze blessure:
- Een verstoorde bloedtoevoer waardoor zuurstof tekort in de spier ontstaat (de veters te strak aantrekken)
- Een laag glucose (suiker) gehalte in de spier.
- Een zout tekort.
- Vochtverlies (overmatig zweten), wat kan leiden tot een verstoorde electrolytenbalans.
- Overbelasting, door bijvoorbeeld een slechte conditionele voorbereiding.
- Vermoeidheid.
- De zenuwen geven teveel informatie door.
- Tekort aan magnesium
Waar kun je kramp krijgen:Er moet een onderscheid gemaakt worden in spierkramp die optreedt door een ziekte of aandoening en spierkramp bij gezonde mensen. Bij ziekten waarbij kramp een symptoom kan zijn, denken we aan MS, Parkinson, tetanus, e.d. Daarnaast kunnen ook verwondingen, verbrandingen tot kramp leiden.
Bij deze aandoeningen is het niet te voorspellen waar kramp zal optreden. Het kan overal in het lichaam optreden. Nachtelijke kramp bij gezonde mensen treedt meestal op in de kuit, voet of de achterkant van het bovenbeen. Tijdens activiteiten treedt kramp op in de spiergroep die belast wordt.
Is spierkramp schadelijk voor de spier?Soms blijft er na de acute spierkramp een periode van pijn en stijfheid, welke het ergst is aan het begin van een beweging (startpijn en startstijfheid). Er is dan schade aan de spiervezels opgetreden (micro scheurtjes). Die schade resulteert in een ontstekingsreactie, die meestal 3 tot 6 dagen duurt en waarbij de 2e dag bijna altijd de ergste is. Soms is er dan ook een blauwe plek te zien ter hoogte van de spierscheuring als gevolg van een lokale bloeding. Een scheuring is altijd ernstig en de herstelperiode is sterk afhankelijk van de grote van de scheuring.
Wat kun je doen als kramp (toch) is ontstaan?Als je kramp hebt kun je best de spier zo snel mogelijk rekken. Dus de spier in tegengestelde van de kramprichting brengen. Let op: rek voorzichtig en langzaam iets verder: niet rukken en veren en niet te snel aanspannen, anders schiet de kramp er weer gemakkelijk in. Een lichte massage of warmte kan soms weldadig aanvoelen.
Tijdens inspanning of training:Een warming-up middels het licht uitvoeren van de uit te voeren belasting blijkt het beste te zijn. Loop niet te hard van stapel, bouw de belasting geleidelijk op. Aan het begin van de belasting is de doorbloeding nog niet voldoende om voldoende zuurstof aan te voeren en ontstaat er melkzuur.
De belastbaarheid van de spieren neemt daardoor sterk af en er ontstaat spierstijfheid en spierpijn. Zorg voor een goede cooling-down, waardoor afvalstoffen die tijdens de inspanning zijn ontstaan, nog voldoende kunnen worden afgevoerd waardoor er minder kans is op spierstijfheid en spierpijn.
Henk Geuzebroek
